Οπτικές και Συμμετοχικές Μέθοδοι Έρευνας για την Κοινωνική Αλλαγή - SocViPar2022
Αναστασία Ζήση, Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Επιστημονική Υπεύθυνη Θερινού Σχολείου SocViPar2022
Η Αναστασία Ζήση είναι Καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου με γνωστικό αντικείμενο Κοινότητα & Ψυχική Υγεία. Εκπόνησε τη διδακτορική της διατριβή ως υπότροφος του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αλέξανδρος Ωνάσης στην Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστήμιου Birmingham, Ηνωμένο Βασίλειο. Έχει σημαντική εμπειρία στον ερευνητικό σχεδιασμό και τη μεθοδολογία κοινωνικών ερευνών, τη διεξαγωγή ομάδων εστίασης, την ανάλυση ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων. Είχε την επιστημονική ευθύνη μιας σειράς ερευνητικών προγραμμάτων σε αντικείμενα που αφορούν στην κοινότητα και την ψυχική υγεία, τον σχεδιασμό και την οργάνωση ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων, τη διάγνωση αναγκών και την αποτίμηση ποιότητας ζωής γενικού πληθυσμού αλλά και ομάδων που ζουν σε ιδιάζουσες συνθήκες ζωής. Έχει δημοσιεύσει σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά όπως στο Psychological Medicine, Social Psychiatry & Psychiatric Epidemiology, Journal of Community Psychology, Journal of Community & Applied Social Psychology και οι εργασίες τους έχουν λάβει διεθνή αναγνώριση. Από το 2004 υπήρξε ιδρυτικό μέλος της συντονιστικής επιτροπής του Μ.Π.Σ. του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου σε θέματα κοινωνικής συνοχής και τοπικής ανάπτυξης. Έχει διατελέσει εκπρόσωπος στην Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Διδάσκει στο Δ.Μ.Π.Σ. «Εφαρμοσμένη-Κλινική Κοινωνιολογία και Τέχνη» του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας». To 2004 ως επιστημονική υπεύθυνη του ερευνητικού προγράμματος «ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ ΙΙ» μελέτησε 100 μικρές αγροτικές κοινότητες της νησιωτικής ενότητας του βορείου Αιγαίου ως προς τις σύγχρονες μορφές κοινωνικότητας και τις ανάγκες ψυχικής υγείας στην νησιωτική ύπαιθρο. Το 2011 συμμετείχε ως βασική ερευνήτρια στην εμπειρική μελέτη της ξενοφοβίας στην ελληνική κοινωνία και συνυπεύθυνη για τη διεξαγωγή μιας σειράς ομάδων εστίασης. Από το 2012 έως το 2015 ήταν επιστημονική υπεύθυνη και κύρια ερευνήτρια του ερευνητικού προγράμματος «ΑΡΙΣΤΕΙΑ» με τίτλο: «Κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες και ψυχική καταπόνηση: Κοινωνικές συνθήκες, δρώντες και ιδεολογίες επαγγελματιών στην σύγχρονη Ελλάδα». Επιστημονική Υπεύθυνη από το 2013 έως 2017 της Πρακτικής Άσκησης των φοιτητών/τριών του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παν/μιου Αιγαίου και υπεύθυνη του Εργαστηριακού Θερινού Σχολείου: Ποιοτικές Μέθοδοι στην Κοινωνική Έρευνα και την Ψυχική Υγεία (Μέτσοβο, 2016). Από το 2016 είναι Διευθύντρια του Εργαστηρίου Κοινωνικής, Πολιτισμικής και Ψηφιακής Τεκμηρίωσης, Παν/μιου Αιγαίου, και από το έτος 2020-2021 Διευθύντρια του ΔΜΠΣ Εφαρμοσμένη-Κλινική Κοινωνιολογία και Τέχνη.
Αντώνης Βολανάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Τεχνολογικό Ίδρυμα Κύπρου
Ο Αντώνης Βολανάκης (γεν.1976) σπούδασε / ερεύνησε στα: Wimbledon College of Art, Saint Martins College ofArt, Aalto University, Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.
Η πρακτική του αποτελεί αμάλγαμα συνέργειας μεταξύ ανθρωπίνων σχέσεων και αισθητικής, ποίησης και πολιτικής, εικαστικών και παραστατικών τεχνών. Από το 2003 εστιάζει στις γυναικείες αφηγήσεις και το 2006 ίδρυσε την πλατφόρμα συνάντησης και συνεργασίας blind date. Δημιουργεί εγκαταστάσεις, περφόρμανς, εκθέσεις, και δράσεις στη δημόσια σφαίρα μαζί με κοινότητες σε: Ηνωμένες Πολιτείες (Anya and Andrew Shiva Gallery, Dixon’s Place, Kimmel Galleries), Αγγλία (Royal Opera House - Covent Garden, National Theatre), Ελλάδα (DOCUMENTA 14, Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, Εθνικό Θέατρο, Εθνική Λυρική Σκηνή, Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Μουσείο Μπενάκη, Ίδρυμα Κακογιάννη, Μπιενάλε Αθήνας), Ελβετία (Αρχαιολογικό Μουσείο της Βασιλείας), Γεωργία (Ιστορικό Μουσείο της Τυφλίδας), Γαλλία, Καναδά, Τσεχία, Φιλανδία.
H δημιουργία ασφαλών χώρων ανταλλαγής και δημιουργικότητας είναι κομμάτι της καλλιτεχνικής του πρακτικής και από το 2005 διδάσκει ή/ερευνά αδιαλείπτως στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε Ελλάδα, Γαλλία, ΗΠΑ. Σήμερα είναι Επίκουρος Καθηγητής στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει λάβει υποστήριξη από τα ιδρύματα: Fulbright, Linbury, Ωνάση, London Institute, Arts and Humanities Research Board (UK), Λεβέντη, Προποντίς, Σπυρόπουλος, και Β&Ε Γουλανδρή.
Μαρία Γκασούκα, Ομότιμη Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Η Μαρία Γκασούκα είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Λαογραφίας και Φύλου του Πανεπιστήμιου Αιγαίου και πρώην Αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης- Διευθύντρια του Ινστιτούτου Επιμόρφωσης. Είναι συγγραφέας έντεκα βιβλίων στο πεδίο του Φύλου και του Πολιτισμού, της Εκπαίδευσης και της Απασχόλησης. Έχει δημοσιεύσει πλήθος σχετικών επιστημονικών άρθρων στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, ενώ κείμενα της έχουν μεταφραστεί στα Τουρκικά και στα Ισπανικά. Έχει σχεδιάσει, υλοποιήσει και αξιολογήσει σημαντικό αριθμό έμφυλων Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Κοινοτικών Πρωτοβουλιών. Είναι η συντάκτρια του «Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2007-2013» της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι η συγγραφέας των «Οδηγών Χρήσης μη Σεξιστικής Γλώσσας στα Δημόσια Έγγραφα» της Ελλάδας και της Κύπρου, οι οποίοι προέκυψαν από έρευνες και στις δύο χώρες. Είναι Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας «ΑΙΓΑΙΟ 50-50 Ισόρροπη Συμμετοχή» του Πανεπιστημίου Αιγαίου και της Επιστημονικής Επιτροπής του Παρατηρητήριου Ισότητας Κύπρου (ΠΙΚ). Η συμβολή της στο θερινό σχολείο θα είναι η Εισαγωγή στην Εθνογραφική Μέθοδο και η παρουσίαση της Φεμινιστικής Εθνογραφίας.
Στέργιος Καράβατος, Φωτογράφος, Ανεξάρτητος Επιμελητής
Ο Στέργιος Καράβατος (Θεσσαλονίκη, 1972) είναι φωτογράφος, ανεξάρτητος επιμελητής και εκπαιδευτής της φωτογραφίας. Σπούδασε Νομικά στο Α.Π.Θ., φωτογραφία στην σχολή ESP στη Θεσσαλονίκη και κατέχει τον τίτλο Master of Arts in Photographic Studies από το University of Leiden στην Ολλανδία.
Το διάστημα 2002-2008 και από το 2016 μέχρι σήμερα συνεργάζεται με το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης στην παραγωγή και επιμέλεια εκθέσεων. Από το 2013 μέχρι το 2019, συντόνιζε την εκθεσιακή εγκατάσταση του Athens Photo Festival, στο Ελληνικό Κέντρο Φωτογραφίας. Από το 2015 διδάσκει φωτογραφία σε ιδιωτική σχολή στη Θεσσαλονίκη και έχει συνεργαστεί με πολλούς φορείς (Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Ελληνικό Κέντρο Φωτογραφίας, MA in Heritage Management, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Άλμα Ζωής, Άρσις, Εταιρία Ψυχολογία και Τέχνη) στην οργάνωση εργαστηρίων φωτογραφίας για αρχάριους, επαγγελματίες και ευπαθείς κοινωνικές ομάδες. Από το 2012 συνδιοργανώνει μαζί με τον Jeff Vanderpool τη σειρά εργαστηρίων «Φωτογραφίζοντας Μνημεία» στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη και σε άλλα μέρη της Ελλάδας για λογαριασμό της Αστικής μη-κερδοσκοπικής εταιρίας Monumenta για την ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
Στο φωτογραφικό του έργο, πέρα από την καταγραφή της αρχιτεκτονικής και βιομηχανικής κληρονομιάς, ασχολείται με τη σχέση αστικών χώρων και ιστορικής μνήμης, συνδυάζοντας τη φωτογραφία με άλλα αφηγηματικά στοιχεία, όπως ηχητικά ντοκουμέντα, κείμενο, video και αρχειακό υλικό. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά, ενώ έχει συμμετάσχει με ομιλίες σε διάφορες εκδηλώσεις γύρω από την ιστορία και θεωρία της φωτογραφίας. Το ερευνητικό του ενδιαφέρον εστιάζεται στις διάφορες εκφάνσεις και χρήσεις του φωτογραφικού ντοκουμέντου και των σύγχρονων συνεργατικών πρακτικών δημιουργίας.
Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Α.Π.Θ.
Ο Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου και τηλεόρασης στο Πανρωσικό Κρατικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου της Μόσχας (V.G.I.K). Έχει σκηνοθετήσει για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο ντοκιμαντέρ, σειρές, μικρού και μεγάλου μήκους ταινίες, ενώ δουλειές του έχουν βραβευτεί στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Από το 2000 διδάσκει το μάθημα της Υποκριτικής στον Κινηματογράφο σε Δραματικές Σχολές μεταξύ των οποίων και η Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Κ.Θ.Β.Ε.
Από το 2004 μέχρι το 2007 διετέλεσε διδάσκων καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, στο Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας ενώ από το 2009 έως το 2015, στη Σχολή Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ, στο Τμήμα Κινηματογράφου.
Από το 2016 έως το 2018 εργάστηκε ως σκηνοθέτης στην Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση.
Το 2018 εκλέχτηκε αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Τμήμα Κινηματογράφου του Α.Π.Θ με γνωστικό αντικείμενο “Σκηνοθεσία”.
Προκόπιος Ορφανός, Διδάσκων, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ο Προκόπιος Ορφανός σπούδασε κοινωνιολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Γνωσιακή Επιστήμη, (μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία με θέμα την κριτική παρουσίαση και αποτίμηση προσεγγίσεων των Νευροεπιστημών και της Ψυχολογίας για την τέχνη και την Αισθητική) (ΕΚΠΑ). Aπέκτησε το διδακτορικό του από το Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης, του ΕΚΠΑ (με θέμα τις κοινωνικές και φιλοσοφικές διαστάσεις στα κινήματα της ιστορικής πρωτοπορίας). Αποφοίτησε από το πρόγραμμα ειδίκευσης στη συμβουλευτική και τον προσανατολισμό της ΑΣΠΑΙΤΕ. Καταρτίστηκε σε θέματα επαγγελματικής συμβουλευτικής και συμβουλευτικής ισότητας.
Διακρίθηκε από το Ίδρυμα Προποντίς, για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής. Έχει δημοσιεύσει σε σχέση με α) την κοινωνιολογία της τέχνης, β) την τέχνη την ψυχολογία και τη νευροβιολογία, γ) τα κινήματα της ιστορικής πρωτοπορίας στην τέχνη και τις κοινωνικές επιστήμες, δ) την κοινωνιολογία του ξένου, την αποξένωση στον πολιτισμό και το προσφυγικό ζήτημα, ε) την απασχόληση και την αναπηρία. Παρουσίασε στον “κύκλο διαλέξεων για την performance” του Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, διάλεξη με τίτλο: Ιταλικός Φουτουρισμός και Πολιτική: δράσεις και παρεμβάσεις σε θεσμούς
και εργαστήριο με θέμα: Ιταλικός Φουτουρισμός: σώμα, επιτέλεση, μανιφέστο.
Εργάστηκε ως κύριος κοινωνικός ερευνητής στην ερευνητική πρόταση εγκεκριμένη από το Υπουργείο Πολιτισμού, για την διατομεακή και διακαλλιτεχνική πλατφόρμα Blind Date: Ι. Ψηφιακή Αναδρομική Έκθεση Blind Date: 15 years anniversary, IΙ. Κοινωνιολογική/ανθρωπολογική έρευνα συμμετεχουσών/όντων. Σχεδίασε και εφάρμοσε την κοινωνιολογική έρευνα με τον συνδυασμό ποσοτικών και ποιοτικών μεθόδων (ερωτηματολόγιο, συνέντευξη, ανάλυση λόγου).
Απασχολήθηκε ως ερευνητής-κοινωνιολόγος στην αποτίμηση των δεδομένων, τη νομοθεσία και τις πολιτικές απασχόλησης σχετικά με τα άτομα με αναπηρία: αποτύπωση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν τα ΑμεΑ στους χώρους εργασίας, ανάδειξη καλών πρακτικών στον τομέα της απασχόλησης ΑμεΑ. Σχεδιασμός έρευνας στην Κεντρική Μακεδονία για τη διερεύνηση των κοινωνικών χαρακτηριστικών, των αναγκών και των εμποδίων στην απασχόληση των ατόμων με αναπηρία. Υπήρξε επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ (2014-2018). Παρείχε ομαδική και ατομική συμβουλευτική και πληροφόρηση σε νέους, NEETs και άνεργους, εργάστηκε στη δικτύωση με φορείς και στη δημοσιότητα του προγράμματος.
Διδάσκει το μάθημα ‘Κοινωνιολογία της τέχνης’ στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και είναι επισκέπτης ομιλητής στο μάθημα “Άξονες έρευνας: τέχνη, κοινωνία και πολιτική” (Συντονισμός: Γιάννης Σταυρακάκης/ ΑΠΘ- μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Τέχνη και δημόσια σφαίρα»). Δίδαξε το μάθημα τα 'Τέχνη και κοινωνία', στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, το μάθημα 'Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία' στο Τμήμα Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία του Διεθνούς Πανεπιστημίου Ελλάδας (πρώην ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης) για 5 χρόνια, όπως και στο ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας (1 χρόνο).
Απασχολήθηκε ως κοινωνιολόγος σε δομές υποστήριξης για ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, νέους και ανέργους (ΑΡΣΙΣ,ΚΕΘΕΑ, Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας-Δικαστικών Φυλακών Διαβατών, ΙΝΕΔΙΒΙΜ-ΟΔΥΣΣΕΑΣ, ΙΝΕ ΓΣΕΕ, ΑΝΤΙΓΟΝΗ). Ήταν μέλος της συντακτικής ομάδας του επιστημονικού περιοδικού Κοινωνίας Δρώμενα, που εκδιδόταν από τον Σύλλογο Ελλήνων Κοινωνιολόγων στη Θεσσαλονίκη (ΣΕΚ) (2012-2017). Επίσης, είναι μέλος του ΔΣ και πρόεδρος του ΣΕΚ παράρτ. Θεσσαλονίκης (2021- σήμερα). Έχει ασχοληθεί με την καλλιτεχνική φωτογραφία και την ψηφιακή επεξεργασία